In oude mythen en verhalen is er geen beeld dat zo veelvuldig wordt gebruikt als dat van de berg. De Griekse goden wonen op de berg Olympus, Mohammed verbleef in het Hiragebergte toen hij als profeet werd aangewezen, Jezus deelde zijn visie in de bekende Bergrede, Mozes ontving de Tien Geboden op de Sina berg en de hindoegod Shiva woont op de berg Kailash in India. Bij de Kailash horen twee meren, waarvan een de vorm van een zon heeft en de andere van een maansikkel. Ze symboliseren de tegengestelde krachten maan en zon, maar ook het vrouwelijke en mannelijke, links en rechts, onder en boven, spanning en ontspanning. Shiva, de god van de yogi’s, zit met zijn gezicht richting het zuiden op de berg. Hij staat hier symbool voor het bij elkaar brengen van de tegengestelde kwaliteiten, voor eenwording, voor yoga dus. Dit is een van de redenen waarom talloze yogi’s deze berg beklimmen.

Obstakels overwinnen

Bergen zijn van oudsher verwijzingen naar geestelijke verworvenheden en verschillende trappen van zelfoverwinning en rijpheid. Het bereiken van de top vertegenwoordigt het hoogste wat voor de mens is weggelegd. Een berg beklimmen staat voor obstakels overwinnen. Dit is de reden dat helden in sprookjes vaak een berg moeten beklimmen om aan het einde van hun tocht te komen. Op de top van de berg kan de held obstakels in perspectief zien en lijken zijn problemen kleiner. Grotten, die gewoonlijk bij bergen horen, staan voor plekken waar ‘duistere nacht van de ziel’-ervaringen, transformaties en inwijdingen kunnen plaatsvinden. De held of de profeet komt, na vele obstakels in zichzelf te hebben overwonnen, zegevierend en als herboren weer uit de grot tevoorschijn. Met nieuwe visies en mogelijkheden, om hen die zijn hulp nodig hebben bij te staan of te ‘genezen’.

Wijsheid en zuiverheid aan de top

Ook staan bergen voor zuiverheid (hogerop is de lucht schoner), voor het niet blijven hangen in verhalen en oordelen (anders kom je echt niet aan de top), voor concentratie, doorzettingsvermogen en moed (ook hier: zonder bereik je de top niet). De goden wonen niet voor niets boven aan de berg: zij verpersoonlijken wijsheid en zuiverheid. Zij zijn de helden die de obstakels hebben overwonnen, boven zichzelf zijn uitgestegen en dankzij moed, doorzettingsvermogen en geduld de top bereikten. Door hun tocht over de berg of hun verblijf in een grot hebben ze hun schaduwkanten gezien en doorvoeld. Hierdoor zijn ze compleet geworden – in balans, in het besef dat donker en licht niet zonder elkaar kunnen.

Jezelf onder ogen komen in Tadasana

Wie geen berg in de buurt heeft, kan de tocht van de held op de yogamat maken. In Tadasana, de Berghouding, word je als een berg. Je staat even stil. Dat stilstaan ziet er makkelijk uit, maar is vaak een grote uitdaging. Die uitdaging zit hem in het feit dat je stopt met rondrennen, met altijd maar bezig willen zijn. Je trekt je terug, als een yogi in een grot. Je ziet het ratelende denken en overwint de obstakels in jezelf. Die obstakels kunnen groot zijn, maar ook klein – zoals het overwinnen van de weerstand om yoga te beoefenen. Als je oefent, kun je je problemen van een afstandje bekijken en zien dat ze kleiner zijn dan je dacht. Je blijft niet hangen in verhalen, je concentreert je, je oefent gedisciplineerd en vol moed – zonder te vluchten voor dat wat je in jezelf tegenkomt. Je komt alles in jezelf onder ogen, waardoor je je stabiel en krachtig als een berg zult gaan voelen. En dan, uiteindelijk, bereik je de top van de berg of kruip je gelouterd uit de grot: je voelt je heel. Compleet. En je beseft dat de goden niet ergens op een berg buiten je wonen, maar dat ze in jou aanwezig zijn – in al hun (en dus jouw!) wijsheid en zuiverheid.

Stap voor stap in Tadasana

Oefenen? Zo kom je in Tadasana:

• Zet je voeten dicht bij elkaar op de mat. De grote tenen raken elkaar. Er is een kleine ruimte tussen de hielen.
• Til je tenen op, spreid ze en zet ze terug op de mat. Verdeel je gewicht over beide voeten. Zorg ervoor dat je net zoveel gewicht op de binnenste als op de buitenste rand van je voeten hebt, en verdeel je gewicht ook tussen de voor- en achterzijde van je voeten.
• Til je knieschijven op en laat de benen sterk worden. Ontspan de bilspieren.
• Maak lengte vanaf je stuitje naar je kruin, zonder de curves in de wervelkolom vlak te laten worden
• Breng de schouderbladen dichter naar elkaar toe en draai de handpalmen naar voren. Hou het hoofd opgericht en ontspan de kaken en de ogen.
• Sluit je ogen en adem minstens tien keer diep in en uit.

Meer yogaoefeningen? Ontdek Yoga by Happinez, boordevol meditatie- en yogalessen van de beste docenten.

Beeld: Christine Hewitt