Acupuncturist, personal trainer, yogadocent: Marcel van de Vis Heil (52) is het allemaal en meer. Een gesprek over depressie, groei, rouw en eeuwige vriendschap. ‘Yoga is voor mij een mindfulle, compassievolle manier van leven. Het komt tot uiting in alles wat ik doe.’

Ik ben zo’n plantje dat het heel goed doet in de zon. Daar kwam ik achter toen ik op mijn 28^ste depressief bij de huisarts aanklopte en om valium vroeg. Tot twee keer toe had ik mijn zelfmoordneigingen bijna ten uitvoer gebracht. De eerste keer wilde ik mezelf over mijn balkon van de negende verdieping gooien en de tweede keer stond ik op het dak van de flat waar ik toen woonde. Gelukkig kwam beide keren het besef: wat ben ik in godsnaam aan het doen? Mijn huisarts merkte op dat ik mijn depressieve gevoelens vaker had genoemd in de winter. Hij zei: “Jij hebt een heel erge winterdepressie. Ik geef je geen pillen; we gaan beginnen met lichttherapie”.’

En omdat Marcel aangeeft dat hij vroeger, toen hij op hoog niveau aan ballroomdancing deed, minder depressief was, schrijft de huisarts hem beweging voor. ‘Bij de sportschool begon ik met Ashtanga Vinyasa yoga. Ik had al eens eerder yoga gedaan, maar dat was een oersaaie ervaring. Nu deden we yoga op muziek en dat vond ik heerlijk. Ik merkte al snel dat de gelukshormonen die vrijkomen als je veel beweegt me goed deden. Achteraf ben ik zó blij dat mijn huisarts me geen pillen voorschreef.’

Ontmoetingen vol impact

Zijn management skills helpen hem ook als hij in 2004 manager wordt bij yogastudio Yoga Garden in Amsterdam. Daar ontmoet hij Anat Geiger. Zij wordt zijn beste vriendin – al heeft de vriendschap wel tijd nodig om te groeien. ‘Anat was heel erg van de Alignment yoga, met een stok erbij moest een houding perfect worden uitgevoerd. Ik was meer van het atletische Ashtanga, dat ging over hoeveel Chaturanga Dandasana push-ups je kon doen. Zij vond mij dom, ik haar arrogant. Ik was manager en zij gaf les, dus we hadden veel met elkaar te maken, en al snel moesten we onze mening over elkaar bijstellen.’ Binnen een jaar worden ze vrienden en gaan ze samen wereldwijd teacher trainingen geven. ‘We zijn alleen niet met elkaar getrouwd, grapten we weleens.’

‘Anat vond mij dom, ik vond haar arrogant. Binnen een jaar waren we beste vrienden’

Karma verbranden

De nieuwe inzichten en de opmerking van een collega dat ‘Anat toch nooit een beroemde yogadocent zal worden, omdat ze te dik is’ inspireren Marcel en Anat om in 2014 het online platform The Fat Yogi’s op te richten. ‘De yogawereld liet lange tijd alleen het stereotype beeld zien van dunne, blonde meiden in strakke hippe outfits. Wij bieden thuislessen voor mensen die te dik – of wat de maatschappij ziet als te dik –, te stijf, te dun, te oud zijn of om wat voor redenen dan ook niet naar een yogastudio durven. We zijn er voor iedereen en voor ieder lichaam. En het grappige: Anat werd een van de bekendste yogadocenten van Nederland, juist omdat haar lichaam was zoals het was.’

Het afscheid

Uiteindelijk gaat het toch sneller dan verwacht. In april van dit jaar zijn ze in Portugal om een training te geven. Anat heeft net gehoord dat de chemotherapie niet meer werkt. Een experimentele immunotherapie zou misschien nog kunnen werken. ‘In die week merkte ik dat ze zwakker werd. Ze had veel pijn en gaf alleen nog in de ochtend les. Op de laatste dag van de training ging iedereen na de ochtendmeditatie ontbijten, maar Anat en ik bleven langer in de studio hangen. We begonnen allebei heel hard te huilen en hielden elkaar een kwartier lang vast. Ik wist: dit is het, dit is het afscheid.’

Thuis hoort Anat op 18 april van haar oncoloog dat ze uitbehandeld is en misschien nog een maand te leven heeft. Ze vertrekt naar Brazilië, om in de laatste fase van haar leven bij haar familie te zijn.

Klassieke rouw

Met een laatste handkus neemt Anat na de Zoom meditatie afscheid van al haar yogavrienden van over heel de wereld. En terwijl op 18 mei de zon opkomt in Rio de Janeiro, en haar broer ‘Om’ chant naast haar ziekenhuisbed, blaast Anat haar laatste adem uit. ‘Anat hield wel van een beetje drama, haha.’

De eerste twee weken na Anats dood gaat het prima met Marcel. Dan komen het besef en de shock dat zijn beste vriendin er écht niet meer is. ‘Ik ging door de klassieke rouwfasen heen, zoals ongeloof en woede. Ook het besef dat ik haar niet kan bellen, wat we dagelijks deden, kwam hard aan. Net voordat ze naar Brazilië ging, zei ik nog: kun je niet een astrale iPhone meenemen, zodat we nog kunnen bellen? Ik wil weten hoe het met je gaat en of je in de hemel bent of ergens anders. Ook voor het eerst lesgeven zonder haar, wat ik vaker deed, was heel raar. We bespraken altijd na als ik ergens alleen een training had gegeven. Het is iets wat ik met niemand anders kan delen. Niet met mijn man Dennis, maar ook niet met andere yogavrienden. Je hebt met iedereen toch een unieke en andere relatie. Ik mis haar. Mijn dagelijkse chakrameditatie helpt me om dichter bij het verdriet te komen.’

Boven op de berg

Yoga is voor Marcel allang niet meer ‘de houdingen zo perfect mogelijk uitvoeren’. Sterker nog, zijn Vinyasa practice staat op een laag pitje. Hij doet veel Yin yoga, omdat hij om de drie dagen tien kilometer hardloopt. Daarnaast mediteert hij elke dag en bestudeert hij de Bhagavad Gita. ‘Dat is de yin in mijn leven. De yang is, naast hardlopen, crossfit en boksen. Daar ben ik mee begonnen om sterker te worden. Yoga maakt je lichaam ook sterker, maar als je ouder wordt en altijd hetzelfde blijft doen, hebben je spieren meer uitdaging nodig. Ik wil mijn lichaam zo krachtig en gezond mogelijk maken, zo lang als ik kan. Ik denk ook dat je fijner doodgaat als je nog kunt bewegen en sterk bent, dat zag ik ook bij Anat. Yoga is voor mij een mindfulle, compassievolle manier van leven. Het komt tot uiting in alles wat ik doe.’

*Dit artikel kom uit Yoga #4 2022 en is ingekort voor online. Wil je het hele artikel lezen? Word dan nu voor een jaar lid en ontvang vier keer per jaar het magazine bij jouw op de mat.