Hoe een eigengereide godin en een exotisch dier je dichter bij de kracht en de zachtheid van je hart kunnen brengen: dat is wat Ustrasana, de Kameel, ons leert.

De mythe van Dasha Maa

Als je goed luistert, kun je in elke vijfde maand van het jaar het verhaal van godin Dasha Maa horen. Soms luid, soms zacht. Soms buiten, soms binnen. Meestal zijn het oudere vrouwen die haar verhaal vertellen, die het levend houden en doorgeven aan een volgende generatie vrouwen. Het zijn tenslotte juist vrouwen die het dichtst bij deze uitzonderlijke godin staan.

Dasha Maa valt in veel opzichten een beetje uit de toon in het hindoeïstische pantheon. Ze is single en wil dat graag zo houden, ze doet waar ze zin in heeft, kleedt zich zoals zij dat wil, ze komt niet in de oude teksten voor, heeft een voorliefde voor de onderdrukten en de armen en ze heeft een ontzettend sterk dier tot haar rijdier gemaakt.

Vijf poten

Dat rijdier van Dasha Maa werd ooit, lang geleden, door de godin Parvati gecreëerd. Op een zonnige, stoffige dag in een kaal en eindeloos landschap verveelde Parvati zich een beetje. Ze wachtte op haar man Shiva, die duizend jaar aan het mediteren was. Zoals ze vaker deed wanneer Shiva mediteerde, trok Parvati een stuk klei uit de aarde los en begon hiermee te spelen. Ze vormde het tot het op een dier begon te lijken. Een dier met vijf lange poten en een lange nek. Tevreden draaide ze haar creatie rond en ze blies het dier leven in. Haar prachtige dier hobbelde rustig bij haar vandaan, maar kwam niet ver. Steeds struikelde het over zijn eigen poten. Met vijf poten lopen bleek nog niet zo makkelijk. Met haar ogen vol tranen zag Parvati in dat dit dier niet kon overleven: het viel om zodra het wilde eten of drinken. Ten einde raad haalde ze Shiva erbij, die toevallig net uit zijn meditatie kwam. Zij kon immers creëren, maar hij kon bestaand leven behouden of beëindigen.

Shiva wierp een blik op zijn treurende echtgenote en vervolgens op de treurige pentapod en besloot in te grijpen. Hij stroopte zijn mouwen op en liep op het dier af. Zorgvuldig vouwde hij de vijfde poot over de rug van het dier, waardoor een bult ontstond. Het dier stond op en wandelde tevreden weg. Parvati vloog haar man om zijn nek en samen besloten ze dit dier ‘ustra’ te noemen, ‘kameel’. Nu het zelfstandig kon lopen, eten en drinken bleek het een ongelofelijk sterk beest te zijn. Zo sterk zelfs dat het vele jaren later werd ingezet om de grens van India te bewaken.

Allebei kwetsbaar

Niet veel later liep de godin Dasha Maa letterlijk tegen een kameel aan tijdens een van haar vele zwerftochten over de aarde. Door een zandstorm werd haar tijdelijk het zicht ontnomen, en zo botste ze tegen iets op wat als een zachte rots aanvoelde. Stevig, sterk. Ze betastte de rots en merkte dat deze ademde en behaard was. De zandstorm ging liggen en verbaasd bekeek Dasha Maa iets wat duidelijk geen rots, maar een dier was. Ze besefte dat dit die kameel moest zijn waar iedereen het over had, dat dier dat nauwelijks overlevingskansen had gehad en nu onverwoestbaar leek. Ze herkende zichzelf in dit dier, dat net als zij deed waar het zin in had, zonder zich veel van anderen aan te trekken. Net als de kameel had zij zich, als single vrouw in een patriarchale maatschappij, vaak kwetsbaar gevoeld. Wankel. En net als het dier had zij iets in zichzelf omhoog moeten brengen om te kunnen floreren in deze maatschappij. Oké, de kameel had dat met een ledemaat en wat hulp van Shiva gedaan, terwijl zij haar eigen kracht en zachtheid in haar hart had verenigd, waardoor ze sterker in de wereld stond. Maar uiteindelijk verschilde dat niet wezenlijk van elkaar. Dus besloot Dasha Maa dat dit dier, deze kameel, bij haar hoorde. De kameel knikte tevreden toen ze het hem uitlegde en zo trokken ze samen de wijde wereld in.

In de houding die vernoemd werd naar dit kwetsbare en tegelijk krachtige dier, Ustrasana, buig je achterover en toon je je hart. Dat kan kwetsbaar aanvoelen – soms zorgt deze houding er zelfs voor dat je je een beetje misselijk gaat voelen. Als je dat gevoel toelaat en de Kameel vaker oefent, zul je echter merken dat er een enorme kracht én zachtheid in deze houding schuilen. Juist de kracht en zachtheid samen zorgen ervoor dat je sterker in de wereld komt te staan, zodat je net als Dasha Maa je weg in vrijheid kunt vervolgen.

Stap voor stap

Oefenen? Zo kom je in Ustrasana:

• Ga op je knieën op de mat zitten, met je heupen boven je knieën. Plaats je handen op je onderrug, laat je vingers naar beneden wijzen. Adem uit.
• Til op een inademing je borst op. Zorg ervoor dat je je bovenrug zacht houdt, je duwt je hart dus niet naar voren. Je bilspieren zijn licht aangespannen en je staartbeen beweegt iets omlaag.
• Buig voorzichtig naar achteren, maar hou je heupen boven je knieën. Plaats uitademend je handen op je hielen. Als je geen nekklachten hebt, breng je je hoofd naar achteren. Adem door en maak met elke inademing meer ruimte rondom je hart.
• Kom op een inademing uit de houding door de borst verder op te tillen en de handen los te maken. Rust vervolgens uit in de Kindhouding (Balasana).

Verder oefenen? Op Yoga by Happinez vind je een handige how to video.

Beeld: Christine Hewitt