De Japanse shiatsu-meester Masunaga ontwikkelde een serie waarbij je kunt voelen hoe de energie door je meridianen stroomt: de Zes Strekkingen van Masunaga. Je meridianen, de ‘energetische rivieren’ in je lichaam, rekken en strekken pept de organen op en helpt om een gezond bioritme te volgen. Pure zelftherapie!

Laat energie stromen

Volgens de Oosterse geneeskunde loopt onze levensenergie – qi in het Chinees, prana in het Sanskriet – door ons lichaam via meridianen: energielijnen die onder andere verbonden zijn met de organen. Ze hebben zowel een fysieke als een emotionele en mentale werking. Zo reguleert de longmeridiaan de ademhaling, maar deze meridiaan wordt ook gekoppeld aan verdriet. En een slecht functionerende niermeridiaan kan zich uiten in angsten.

Ken je organen

De Japanse shiatsu-therapeut Shizuto Masunaga (1925-1981) ontwikkelde een zestal houdingen voor zijn cliënten zodat die tussen de behandelingen door zelf konden oefenen. Uitgangspunt daarbij was de Chinese orgaanklok of energieklok, die laat zien wanneer en in welke volgorde de organen in de loop van 24 uur de meeste activiteit vertonen. ’s Nachts tussen één en drie uur reinigt de lever zich bijvoorbeeld, dan is de levermeridiaan actiever dan op andere momenten. Daarom kun je na het drinken van alcohol (dat betekent hard werken voor de lever) als een blok in slaap vallen, maar rond twee uur weer klaarwakker zijn.

Door de serie van Masunaga dagelijks te doen zorg je ervoor dat je bioritme optimaal functioneert. Je zult bijvoorbeeld merken dat je minder moe bent omdat je ’s nachts lekker doorslaapt, of dat je een meer regelmatige stoelgang hebt. ‘Een vorm van zelftherapie, dus,’ zegt Lilian Kluivers Do-in yogadocent en schrijver van het boek De essentie van Makko-ho en de Strekkingen van Masunaga. ‘De energieklok is een weergave van je bioritme en de oefeningen activeren dat ook. Ook heel handig om na een jetlag weer snel “in sync” te komen.’

De stroom van energie voelen

Volgens Masunaga kun je de meridianen voelen in de houdingen van deze serie. Per houding staan de zogenoemde spanningslijnen aangegeven. Spanningslijnen zijn te vergelijken met een soort van trekkend gevoel in de spieren. Als je ze voelt, dan betekent het dat de energie door de meridiaan stroomt.

Hou elke pose een paar ademhalingen aan, of doe de serie in één vloeiende beweging. Je kunt sommige houdingen langer aanhouden of meerdere keren achter elkaar doen, als je het gevoel hebt dat het bij de meridiaan behorende orgaan wat meer voeding nodig heeft. Herhaal de hele serie bij voorkeur twee tot drie keer.

1. Strekking voor longen en dikke darm

Deze strekking geeft ruimte aan je (stijve) schouders en bovenrug, en helpt op mentaal niveau dingen los te laten.

1. Sta met je voeten op matbreedte. Haak achter je rug je duimen in elkaar. Strek je vingers, waarbij de toppen van de wijsvingers elkaar raken.
2. Strek je armen op een inademing, de schouderbladen komen naar elkaar toe. Buig op een uitademing voorover en strek je armen over je hoofd richting de grond.

Je voelt de spanningslijn in je armen en aan de achterkant van je benen.

2. Strekking voor maag, milt en alvleesklier

Deze houding bevordert de spijsvertering, kan menstruatieklachten verzachten en helpt je beter in je vel te zitten. Op spiritueel/emotioneel niveau helpt de houding te accepteren dat de dingen zijn zoals ze zijn.

1. Ga zitten op je knieën en laat je zitvlak tussen je voeten zakken. Lukt dit niet, ga dan op een kussen zitten.
2. Buig naar achteren. Leg indien nodig een of meerdere kussens onder je rug en hoofd of blijf op je onderarmen steunen.
3. Voel je ruimte, kom dan voorzichtig verder of helemaal liggen, eventueel met je armen langs je oren. Kom met behulp van je ellebogen weer uit de houding.

Je voelt rek aan de voorkant van je benen en je romp en in je armen.

3. Strekking voor hart en dunne darm

Dit is een houding van overgave: je sluit je af voor prikkels vanuit de buitenwereld. De energie van de dunne darm helpt om onderscheid te maken tussen wat voor jou werkt en wat niet (zoals de dunne darm fysiek de voedingsstoffen filtert). Het hart wordt gezien als de keizer van het lichaam. De energie van deze meridiaan is verbonden met bewustzijn, blijdschap en positieve energie.

1. Begin zittend in de Vlinder (Baddha Konasana), dus met gebogen benen en de voetzolen tegen elkaar.
2. Vouw je handen om je voeten, met de vingers ineengestrengeld.
3. Buig naar voren, terwijl je de onderrug zo veel mogelijk gestrekt houdt.

Je voelt spanning bij de schouderbladen en aan de binnenkant van je benen.

TIP
Buig vanuit je hara. Dit woord komt uit het Japans en wordt ook wel je krachtcentrum genoemd. Het bevindt zich circa drie duimbreedten onder de navel. Als je je beweegt vanuit je harapunt, verspil je geen energie en ben je kalm en stabiel.

4. Strekking voor blaas en nieren

De meridianen van nieren en blaas staan voor je basiskracht en vitaliteit. Als deze energie goed stroomt, zie je er sterk en stralend uit en ga je de toekomst vol zelfvertrouwen tegemoet.

1. Ga rechtop zitten in de Stokhouding (Dandasana) met je benen voor je uit gestrekt en de tenen naar je toe getrokken.
2. Strek op een inademing je armen langs je oren omhoog.
3. Buig op een uitademing voorover en pak je voeten vast. Lukt dit niet dan pak je je kuiten, en/of je gaat op een kussen zitten.

Je voelt de spanning aan de achterkant van je benen, mogelijk ook in je onderrug en armen.

5. Strekking voor de hartbeschermer en drievoudige verwarmer

Door de drievoudige-verwarmermeridiaan te stimuleren verspreid je de energie vanuit je hara door het hele lichaam, ontspan je de energiestroom bij het hart en zorg je voor een goede bloedcirculatie (dus dág koude voeten!). Op spiritueel en emotioneel vlak bevordert deze strekking een gevoel van verbondenheid met jezelf en je omgeving.

1. Ga zitten in kleermakerszit met je rechterbeen voor.
2. Leg je linkerhand op je rechterknie. Kruis je rechterarm eroverheen en plaats je rechterhand op je linkerknie.
3. Buig op een uitademing naar voren. Ontspan je hoofd richting de vloer. Je rug is bol in deze houding.
4. Houd twee tot drie ademhalingen vast en wissel van kant met je linkerbeen voor.

Spanningslijnen kun je voelen aan de binnen- en buitenkant van armen en benen.

6. Strekking voor galblaas en lever

Deze meridianen staan voor helderheid en communicatie en helpen je met tegenslagen om te gaan en je niet uit het veld te laten slaan. De houding bevordert een lange, kalme ademhaling en geeft ruimte in de onderrug en het bekken.

1. Begin vanuit een wijde spreidzit, trek je tenen naar je toe en duw de hielen van je af.
2. Breng je rechterarm op een inademing omhoog. Strek hem langs je rechteroor en reik naar je linkervoet.
3. Houd twee tot drie ademhalingen vast en wissel van kant.

Spanningslijnen voel je aan de binnen- en buitenkant van het been waar je naartoe buigt, en aan de binnenkant van je gestrekte arm.

Eindig de serie in Kindhouding (Balasana) met je armen vooruit gestrekt, of in Savasana. Blijf minimaal 5 minuten in deze ontspannen eindhouding.

Meer weten?

Deze serie staat beschreven in het boek De essentie van Makko-ho en de Strekkingen van Masunaga van Lilian Kluivers. Hierin worden ook alternatieven aangegeven bij de houdingen en gaat de auteur dieper in op de werking van de meridianen.

Tekst: Christel Jansen Fotografie: Chantal Ariëns Model: Neel van Leeuwen