Oefen je de Boothouding, Navasana, dan werk je eraan een krachtige schipper te zijn op de rivier van het leven. Ook als het water onrustig wordt. Lees hier het verhaal achter Navasana.

In een land vol rivieren zijn er onvermijdelijk veel bootjes die de wateren bevaren. Ook zijn er in zo’n land zonder twijfel boten die reizigers van de ene naar de andere oever brengen. Dat betekent dat er ook veel overvaarplaatsen zijn, die in het Sanskriet tirthas genoemd worden.
Over zo’n tirtha, en over rivieren overvaren, gaat het verhaal waar de houding Navasana haar naam aan dankt.

Dit verhaal begint zoals veel verhalen. Lang geleden, in een land hier ver vandaan… Dat land is er een met ontelbaar veel rivieren. Ooit leefde hier een goddelijke prins die door een tragische speling van het lot veertien jaar lang werd geweerd uit zijn koninkrijk. Over de avonturen die prins Rama in deze veertien jaar beleefde is een van de oudste en grootste epossen ooit geschreven, de Ramayana.

Toen Rama nog maar net begonnen was aan zijn tocht, stuitte hij al gauw op een rivier. Dat krijg je nu eenmaal, in een land vol rivieren. Samen met zijn geliefde Sita, die op eigen initiatief het paleis vaarwel had gezegd om met haar man te kunnen meegaan, zocht hij naar een overvaarplaats. Maar eenmaal bij de tirtha gearriveerd, bleek de schipper niet erg enthousiast te zijn het tweetal naar de overzijde te varen. ‘Rama, ik ken je,’ zei hij. ‘Tijdens mijn vele boottochten heb ik alle verhalen gehoord over je goddelijkheid en je magische krachten. Ik hoorde dat je alleen door aanraking met je voeten een steen in een vrouw hebt veranderd. Alleen al daarom kan ik jou en Sita niet meenemen. Wat als de aanraking van je voeten ervoor zorgt dat elke plank van mijn boot in een vrouw verandert? Ik verdien nu al nauwelijks voldoende om van rond te komen, laat staan als er nog meer vrouwen en dan vast ook kinderen aan mijn gezin worden toegevoegd.’

Naar de overkant

Hoe vaak Rama ook beloofde de boot niet in één of meerdere vrouwen te veranderen, de schipper ging niet overstag. Aangezien er in de wijde omgeving geen andere tirtha was, zochten Rama en de schipper naarstig naar een manier om dit probleem uit de weg te ruimen. Uiteraard was het de wijze en observerende Sita die met de oplossing kwam: ‘Schipper! Als je Rama’s voeten wast voordat hij de boot kan betreden en hem vervolgens over je handen de boot in laat stappen, en zijn voeten dus als eerste jouw handen aanraken, zijn er twee mogelijkheden: ofwel Rama blijkt zijn woord te houden en zorgt ervoor dat niets van gedaante verandert, of jij verandert in een vrouw, maar je boot niet.’

Tegen deze logica kon de schipper niet op, dus deed hij wat Sita voorstelde. Rama maakte zijn belofte waar; niets of niemand veranderde van gedaante.

Eenmaal aan de overzijde aangekomen, weigerde de schipper geld aan te nemen voor de overtocht. Net toen Rama zijn geduld met deze eigenwijze man begon te verliezen, legde de schipper uit waarom hij geen geld kon accepteren. ‘Volgens de ongeschreven wetten in dit land van rivieren is het ongepast om een collega te laten betalen voor hetzelfde werk. Een kapper betaalt dus niet wanneer een andere kapper zijn haren knipt. Een bakker hoeft niet te betalen voor de zoete broodjes die hij bij een andere bakker haalt. Jij helpt mensen de rivier van het leven over te steken. Je brengt ze van de ene oever, het leven, veilig naar de andere oever, de verlichting. Je bent een schipper, net als ik. Dus nee, ik kan je geld niet aannemen.’

Je boot draagt je

Een schipper. Zo had Rama zichzelf nog nooit gezien. Maar deze man had een punt, en hij hield wel van het idee een schipper op de rivier van het leven te zijn. Zo kwam het dat Rama vanaf die dag door het leven ging als schipper (en nog steeds ook als god, als liefdevolle echtgenoot, als prins en later ook als koning).

De houding Navasana, letterlijk de Boothouding, herinnert je aan de rivier van het leven en aan het feit dat je een boot nodig hebt om deze over te varen. Deze boot is iets wat jou draagt, iets wat je verder helpt in het leven – zoals je adem, je lichaam, stilte, introspectie, concentratie en verbinding. Kun je rustig blijven ademen in een houding die duidelijk inspanning van je vraagt? Kun je je met jezelf verbinden, ook wanneer het water van je levensrivier onrustiger wordt? Kun je je blijven concentreren, ondanks afleiding om je heen? Zo ja, dan helpt Rama je naar de overkant, waar verlichting op je wacht.

Stap voor stap

Oefenen? Zo kom je in Navasana:

• Ga op je mat zitten met gebogen benen, je voeten vóór je op de mat. Leg je handen in je knieholten en maak je rug lang.
• Til op een inademing je voeten van de grond en strek je onderbenen horizontaal.
• Adem uit en verleng je rug weer.
• Hou je buikspieren actief terwijl je op de volgende inademing je benen strekt, je knieholten loslaat en je armen horizontaal langs je benen strekt. Adem door in deze houding.
• Kom uit de houding door je handen weer in je knieholten te leggen, op de uitademing je benen te buigen en je voeten op de mat te plaatsen.

Meer yogaoefeningen? Ontdek ons online platform Yoga by Happinez, boordevol meditatie- en yogalessen van de beste docenten.

Beeld: Christine Hewitt