Hatha yoga, Kundalini of toch maar Ashtanga? Of je nou een sportieve uitdaging zoekt, een ontspannende les of je meer spiritueel wilt ontwikkelen, voor iedereen is er een passende yogastijl. Wij stellen verschillende yogastijlen aan je voor zodat jij straks kunt kiezen welke yoga bij je past!

Bikram yoga

‘Lijd je liever negentig minuten of negentig jaar?,’ vraagt Bikram Choudhury (1946) zijn leerlingen. Hij is de bedenker van de Bikram yogastijl, zijn lesruimte staat stiekem bekend als de torture chamber. Bikram yoga beoefen je in een ruimte van veertig graden. Een sportieve uitdaging dus. Door de hoge temperatuur scheidt je lichaam makkelijker afvalstoffen uit en ontstaan er minder snel blessures. Ook verbeteren door de temperatuur de bloedsomloop en flexibiliteit. In zijn jonge jaren liep Bikram Choudhury met gewichtheffen een heftige knieblessure op. Volgens zijn artsen zou zijn knie niet herstellen, maar hij genas binnen een halfjaar met yoga. Hij ontwikkelde Bikram yoga vervolgens als middel om je lichaam te helen, sterk te houden en nieuwe blessures te voorkomen. ‘Jij bent nooit te oud, te laat of te ziek om geheel opnieuw te beginnen’, is dan ook zijn motto. In de jaren zestig bracht hij de stroming naar Amerika, waar deze yogastijl snel populair werd. Een les duurt altijd negentig minuten en je oefent 26 traditionele Hatha-houdingen en twee ademhalingsoefeningen in een vaste volgorde. Weinig afwisselend, maar wel pittig door de temperatuur en de strenge lesstijl. Als beginner zul je niet met alles mee kunnen doen, maar je lichaam went snel aan de temperatuur. Veel leerlingen zijn binnen de kortste keren verslaafd aan Bikram yoga.

Sportief ****
Spiritueel *
Ontspannend ***

Gecertificeerde Bikram-scholen vind je in alle grotere steden: Amsterdam, Arnhem, Utrecht, Nijmegen, Den Haag en Rotterdam.

Iyengar yoga

‘Het hoogtepunt van gisteren, is je dieptepunt van vandaag.’ De grondlegger van de Iyengar yoga is B.K.S. Iyengar. De Iyengar yogastijl kenmerkt zich door aandacht voor detail. De stijl wordt ook wel ‘de kunst van de precisie’ genoemd en de juiste uitvoering van de houdingen is dan ook van groot belang. De achterliggende gedachte is dat je je bewustzijn ontwikkelt doordat je fysiek begrijpt hoe een houding moet aanvoelen als je deze goed uitvoert. Het is een technische stijl, de houdingen zijn wat statischer en worden langer aangehouden. De docent corrigeert je gedurende de les, je moet dus wel een beetje tegen kritiek kunnen. Als je persoonlijke aandacht echter fijn vindt en wat perfectionistisch bent, is Iyengar yoga een geschikte vorm voor je. Er wordt veel gebruikgemaakt van hulpmiddelen, ook wel yogaprops genoemd. Aan de muur hangen touwen, er zijn klapstoelen, blokken en riemen. De props geven je extra steun, indien nodig. Als je in de Neerwaartse Hond bijvoorbeeld met je hielen de grond niet raakt, zet je er een blok onder en de hele houding voelt meteen anders aan. Je zakt dieper in de houding en kunt toch rustig doorademen. Mantra’s zingen doen ze hier trouwens zelden, wel wordt er aan het eind van de les soms gemediteerd.

Sportief ***
Spiritueel *
Ontspannend ***

Op de de website van de Iyengar Yoga Vereniging Nederland vind je docenten in jouw buurt.

Ook in de Bharata yoga wordt gebruikgemaakt van hulpstukken zoals schouderbankjes en rugboogjes. De focus ligt bij deze stijl op de exacte uitlijning van je lichaam en de mobiliteit van de wervelkolom. De technniek die zij gebruiken heet critical alignment en is ontwikkeld door de Nederlander Gert van Leeuwen. Kijk voor meer informatie op www.critical-alignment.nl

Kundalini yoga

Een gezond, gelukkig en heilig leven is volgens Yogi Bhajan (1929 – 2004) het geboorterecht van ieder mens. Kundalini yoga was in India een voorrecht dat alleen een op een door de leraar aan de leerling werd doorgegeven. Daar bracht Yogi Bhajan verandering in door publieke yogalessen te geven en het eind jaren zestig naar het Westen te brengen. Kundalini is een spirituele vorm van yoga en gebaseerd op eeuwenoude tantrische tradities. Het wordt ook ‘de yoga van het bewustzijn’ genoemd. Naast de yogahoudingen zing je mantra’s, mediteer je en doe je dynamische lichaams- en ademhalingsoefeningen. In het begin zijn sommige oefeningen even wennen, bijvoorbeeld in kleermakerszit met je bovenlijf rondjes draaien vanuit je bekken. Stel je je open dan zul je snel positieve effecten voelen, lichamelijk maar ook emotioneel en spiritueel. De oefeningen hebben een reinigend effect op je lichaam en werken op het zenuwstelsel en de klieren. Het doel is de kundalini-energie op te wekken, zodat deze door de zeven chakra’s omhoogstroomt en het bewustzijn verruimt. Kundalini yogi’s dragen vaak witte kleding omdat zij geloven dat de kleur wit je bewustzijn en het energieveld om je heen versterkt.

Sportief **
Spiritueel ****
Ontspannend ***

Op de website van de beroepsvereniging vind je Kundalini docenten in heel Nederland.

Yin yoga

‘Yin yoga bestaat uit rustige houdingen die energetische blokkades verwijderen en de circulatie stimuleren,’ zo omschrijft grondlegger Paul Grilley deze stroming. Sinds 1980 geeft hij les in Yin yoga, dat net als acupunctuur is gericht op de energiebanen zodat de energie goed doorstroomt. Bij Yin yoga ontspan je zo veel mogelijk je spieren, bij alle andere yogavormen en sporten versterk je de spieren juist. Yin oefeningen doe je dan ook zittend of liggend op de grond zodat het zo weinig mogelijk inspannend is. De houdingen houd je zo’n drie tot vijf minuten aan, om het dieperliggende weefsel zoals bindweefsel en gewrichten te stimuleren. Uiteindelijk wordt je lichaam er soepeler van. En dat bepaalt hoe fit je bent, niet de sterkte van je spieren. Yin yoga is erg geschikt als je veel achter een bureau zit. Dat verkort namelijk je spieren en met Yin yoga leer je deze los te laten en te ontspannen. Ook is het een goede aanvulling op andere sporten. Yin yoga is een stijl voor rustige doorzetters die wel hun grenzen willen verleggen.

Sportief ***
Spiritueel *
Ontspannend ****

Veel yogascholen bieden Yin yoga aan naast andere (yang) stijlen. Bijvoorbeeld Yoga Garden in Amsterdam, Yin Yoga in Den Haag en Happy Yoga in Groningen.

Ook Dru yoga is een zachte vorm met ronde bewegingen en veel oefeningen voor het hart. Door 
de rustige bewegingen is het ook geschikt voor 
mensen met blessures of beperkingen. Kijk op
www.dru-nl.org voor docenten in jouw buurt.

Ashtanga yoga

‘Yoga is 99% praktijk en 1% kennis,’ volgens goeroe Pattabhi Jois, de grondlegger van de dynamische Ashtanga stijl. Zijn motto was: ‘Oefen en alles zal naar je toe komen.’ Hij overleed in 2009, maar Ashtanga yoga blijft een van de populairste yogastromingen in yogaland. Wellicht omdat het een echte work-out is; verwacht dus een verhoogde hartslag en zweet op je voorhoofd. De ‘primary series’ bestaat uit veertig houdingen die je in een vastgelegde volgorde oefent. Je doet de houdingen op het ritme van je adem. De bewegingen worden zo aan elkaar verbonden dat er een flow ontstaat, ook Vinyasa genoemd. Doordat je elke keer dezelfde serie doet, krijgen de fysieke oefeningen een meditatief karakter. De verdieping zit hem dus in de herhaling, waardoor je steeds beter weet hoe je een houding hoort te doen. Meditatie, mantra’s en ademhalingsoefeningen zijn geen standaard deel van de les. Wel gebruik je de Uyaij-ademhaling, waarbij je inademt door je neus en met een zacht ruisje in je keel uitademt. Ashtanga is geschikt als je op zoek bent naar een goede work-out en snelle vooruitgang. Bewaak echter wel je grenzen, want als je sneller gaat dan je lijf aankan, krijg je blessures.

Sportief ****
Spiritueel *
Ontspannend ***

Ashtanga yoga is één van de populairste yogastijlen. Het wordt onder andere gegeven bij Astanga en Svaha Yoga in Amsterdam en Yoga Place in Maastricht en Sittard.

Ashtanga wordt ook vaak Vinyasa yoga genoemd, wanneer de houdingen en de flow hetzelfde zijn maar de volgorde niet precies vaststaat. Poweryoga is ook gebaseerd op Ashtanga. Het is een sportieve en toegankelijke vorm van yoga die vaak in sportscholen wordt gegeven.

Hatha yoga

‘Als je adem onrustig is, zal ook je geest onrustig zijn. Maar als je adem rustig en kalm is, zal je geest verstillen en zul je een lang leven leiden’, zo staat geschreven in de Hatha Yoga Pradipika, het boek uit de vijftiende eeuw waarin het systeem van houdingen en ademhalingen wordt beschreven. Het wordt ook wel de bijbel van de yoga genoemd. Hatha yoga is gebaseerd op deze geschriften en de basis van alle yogavormen.

Maar omdat er geen duidelijke oprichter of goeroe is, staat Hatha yoga open voor eigen invulling. Elke docent zal dan ook zijn eigen soort Hatha geven, vaak is het een mix uit meerdere stijlen. De focus ligt bij Hatha op houdingen en ademhalingsoefeningen. Je begint met basishoudingen, en veel scholen bieden ook beginnerscursussen aan. Later leer je moeilijkere variaties. Over het algemeen zit er geen flow in de bewegingen, dus je blijft wat langer in een houding. Hatha yoga is zowel inspannend als ontspannend. Door de oefeningen leer je te luisteren naar je lichaam, maar ook naar je gedachten en emoties. Je voelt waar spanning zit en leert deze los te laten. Uiteindelijk breng je lichaam en geest weer in harmonie. Of je in de les mantra’s zingt en mediteert, is afhankelijk van de docent. Meestal doe je aan het eind wel een korte meditatie en chant je drie keer ‘OM’. Durf je (nog) niet te zingen? Hoeft niet, dan luister je gewoon en laat je de klanken op je inwerken.

Sportief ***
Spiritueel ***
Ontspannend ****

Hatha yoga volg je bijvoorbeeld bij Delight Yoga in Amsterdam en Den Haag, Yoga Spirit in Leiden en Yogastudio Den Bosch in Den Bosch.

Een variatie op de Hatha yogastijl is Centered yoga, ontwikkeld door de Amerikaanse Dona Holleman. Het is een rustige vorm met aandacht voor de juiste uitlijning, wat je bewegingen versoepelt en rustgevend werkt.

Welke yogastijl is jouw favoriet?

Tekst: Janina Carmesin, Beeld: Corbis