Satyananda yoga

Toegewijd en bewust handelen, dat is het doel van Satyananda yoga. Swami Satyananda wil yoga toegankelijk maken voor zo veel mogelijk mensen. ‘Het is belangrijk dat hoofd, hart en handen in harmonie zijn.’

Swami Satyananda: grondlegger van Satyananda yoga

‘Waar het werkelijk om gaat in yoga, is bewustzijn in alles wat je doet. Yoga is een methode om je te verbinden met je ware zelf.’ Deze uitspraak van Swami Satyananda is indicatief voor zijn leer. Geboren in 1923 in een eenvoudig gezin aan de voet van de Himalaya, had hij vanaf zijn vijfde meerdere spirituele ervaringen. ‘Ik was me er nauwelijks van bewust dat ik een lichaam had. Ik wist wel dat ik er een had, maar ik kon er niets mee’, zegt hij in een interview over deze ervaringen. Zijn ouders wisten zich geen raad met de ervaringen van hun zoon en vroegen verschillende artsen om advies. Uiteindelijk raadde een ‘wijze’ hen aan om hun zoon een spirituele opvoeding te geven.

Op zijn negentiende verliet Satyananda zijn ouderlijk huis om bij zijn goeroe Swami Sirvananda te wonen. Zijn goeroe spoorde hem aan om zich vooral te richten op Bhakti yoga, de yoga van de toewijding en Karma yoga, de yoga van het onbaatzuchtig handelen. Twaalf jaar lang volgde hij dit advies op en toen was hij klaar voor de volgende stap. In 1963 richtte Satyananda zijn eigen yogaschool op: de Bihar School of Yoga.

Wat is Satyananda yoga?

In het Westen staat zijn leer bekend als Satyananda yoga. Het specifieke van deze leer is dat het een compleet yogasysteem is, dat aspecten bevat vanuit de Kriya yoga (voor het opwekken van energie), Karma yoga (om die energie belangeloos in te zetten), Jnana yoga (voor meer kennis en inzicht) en Bhakti yoga. Praktisch betekent dit dat je door asana, Pranayama en meditatie je lichaam, geest en energie in harmonie brengt. Wat je daarbij nastreeft is een groter bewustzijn in alles wat je doet.

Het bijzondere van Satyananda yoga is dat het yoga toegankelijk wil maken voor zo veel mogelijk mensen. Daartoe ontwikkelde Satyananda technieken die eenvoudig zijn toe te passen in het leven van een drukke westerling. Kenmerkend voor de stijl zijn onder andere 34 oefeningen, verdeeld in drie groepen, om prana of levensenergie vrij te maken. De eerste serie bestaat uit oefeningen om gewrichten los te maken, de tweede groep zicht zich op het spijsverteringsstelsel en de derde groep wil de energiestromen in het lichaam verbeteren.

Maaike Chavanu heeft als een van de weinigen in Nederland een officieel Satyananda yogacentrum. Maaike: ‘In elke les doen we asana’s en Pranayama. In die zin onderscheiden de wekelijkse lessen zich niet heel veel van andere yogalessen, behalve dan dat de nadruk wordt gelegd op bewustwording. Het zijn lessen met een meer spirituele inslag. Met mantra zingen, en de eindontspanning volgens Yoga Nidra.’

Voor wie is Satyananda yoga?

Een groot streven binnen de Satyananda yoga is yoga zo breed mogelijk verspreiden. In de ashrams worden studenten getraind om les te geven in gevangenissen, het leger en medische instituten, en aan de allerarmsten. Onderdeel van Satyananda yoga zijn de Vijf Capsules, vijf groepen oefeningen (mantra zingen, asana, Pranayama, Yoga Nidra en meditatie) die je over de dag verspreid, in blokken van tien minuten, kunt uitvoeren. Zo wordt yoga letterlijk toegankelijk gemaakt voor iedereen.