Vers, vegetarisch eten, zonder chemische smaakmakers en andere toevoegingen. Ook uit onderzoek blijkt hoeveel gezonder dat is. En je valt er nog van af ook. Hoogleraar Helen Vlassara onderzocht de werking van puur eten op het lichaam en deelt haar eettips voor een gezond lichaam én een gezonde geest. 

Dat moderne prefab supermarktvoeding ongezond is, wordt ons bestseller na bestseller duidelijk gemaakt. We lazen Broodbuik, we lazen De Voedselzandloper. We ontdekten dat ons eten te vet, te zout en te zoet is; te veel gluten, chemische toevoegingen en hormonen bevat. En nu komt de Amerikaanse, veelvuldig onderscheiden, hoogleraar Helen Vlassara met weer een nieuwe ontdekking op voedingsgebied. In haar boek Het anti-AGEdieet schrijft ze dat wij ‘gulzig en vrijwillig elke dag vergif slikken’. Daarmee doelt ze op advanced glycation end products, oftewel AGE’s. Op grond van maar liefst veertig jaar wetenschappelijk onderzoek stelt ze dat deze AGE’s in voeding een belangrijke oorzaak zijn van een reeks welvaartsziekten, van overgewicht en diabetes tot hart- en vaatziekten en dementie.

Zo werken AGE’s in je lichaam

AGE’s zijn suikermoleculen die aan eiwitten en vetten vastplakken en zo giftige verbindingen vormen. Ze komen van nature in voeding voor, vooral in producten met veel eiwitten en vet, zoals vlees. Maar het gehalte loopt snel op bij verhitting. De bruine korst en de kenmerkende smaak en geur die ontstaan als je biefstuk bakt, komen bijvoorbeeld helemaal voor rekening van AGE’s.

Je nieren kunnen die AGE’s opruimen. Maar dat lukt tegenwoordig niet meer zo goed, zegt Vlassara, omdat we er veel te veel van binnenkrijgen. Levensmiddelentechnologen voegen ze namelijk kwistig aan supermarktvoeding toe om de smaak, geur en kleur ervan te verbeteren. Vlassara rekende uit dat wij elke dag gemiddeld twee keer meer AGE’s moeten verwerken dan onze nieren aankunnen. Deze stoffen hopen zich op in de bloedvaten (wat voor aderverkalking zou zorgen), de huid (rimpels, ouderdomsvlekken), vetcellen (cellulite), de nieren (nierschade), gewrichten (stijfheid, artritis) en hersenen (dementie, alzheimer). Ook zorgen ze voor meer buikvet en verstoren ze de vetverbranding. Vlassara onderzocht wat er gebeurt als mensen de inname van AGE’s terugdringen naar een voor de nieren acceptabel niveau. ‘Proefpersonen vielen af zonder minder calorieën te eten en verloren daarbij vooral buikvet. Al binnen enkele maanden verbeterde hun gezondheid.’

Puur eten? Zo eet je anti-AGE:

1. Mijd sterk bewerkt fabrieksvoer, kies voor verse, ‘echte’ voeding.
2. Eet geen of minder vlees, gevogelte en vis.
3. Eet weinig vet. Ook ‘gezonde’ vetten zoals olijfolie bevatten relatief veel AGE’s.
4. Eet veel groenten en fruit. Ze bevatten van nature weinig AGE’s en veel antioxidanten, die tegen AGE’s beschermen.
5. Bak niks bruin. Elke bereidingswijze bij hoge temperaturen die voedsel bruin doet kleuren, zorgt voor grote hoeveelheden AGE’s. Groente en fruit vormen een uitzondering, omdat die altijd een laag AGE-gehalte houden.
6. Gebruik vocht bij het koken. Bij pocheren, stoven en stomen loopt het AGE-gehalte veel minder ver op.
7. Overdrijf niet. Mensen die alles rauw eten, gaan volgens Vlassara een brug te ver. Koken verhoogt de veiligheid van voeding, maakt sommige producten juist extra voedzaam en verbetert de smaak. En je hoeft je inname van AGE’s niet tot nul terug te brengen; als je de dagelijkse dosis halveert en vaker kiest voor puur eten, kun je volgens de onderzoekster heel gezond heel oud worden.

Het goede nieuws is dat je het anti-AGE-dieet prima kunt combineren met een vegetarische voedingswijze. Bovenstaande richtlijnen en dit heerlijke, verwarmende ontbijtrecept met quinoa, banaan, rozijnen en pecannoten helpen je om de kracht van puur eten te (her)ontdekken!

Ontbijt: quinoa met bananen, rozijnen en pecannoten

Voor 4 porties

 Ingrediënten:

• 225 gram quinoa
• 3 dl magere of halfvolle melk
• 3 dl water
• 50 gram + 2 eetlepels gele rozijnen
• 1 middelgrote banaan, in plakjes
• 55 gram gehakte pecannoten

Bereiding:

1. Doe de quinoa in een zeef en spoel af met koud, stromend water. Laat uitlekken en doe de quinoa in een pan met de melk en het water. Breng aan de kook en zet dan het vuur laag.
2. Doe een deksel op de pan en roer af en toe. Laat ongeveer 20 minuten sudderen tot de quinoa zacht is en de meeste vloeistof is geabsorbeerd.
3. Voeg de 50 gram rozijnen toe en laat nog 5 minuten sudderen. Indien nodig kun je een beetje melk toevoegen.
4. Haal de pan van het vuur en laat de quinoa afgedekt nog 5 minuten staan. Roer de bananen, de pecannoten en de 2 eetlepels rozijnen erdoor. Serveer heet, eventueel met wat honing of een caloriearm zoetmiddel.

Het anti-AGE-dieet, prof. dr. Helen Vlassara, uitgeverij CocoBooks.

Beeld: Harold Pereira, styling: Nicole de Werk, foodstyling: Nawal Batoun